-
poukładać sobie coś w głowie
25.06.202325.06.2023Szanowna Poradnio,
czy wyrażenie „poukładać sobie coś w głowie” (chodzi o jakieś przeżycia, wydarzenia, o przemyślenie wszystkiego) jest poprawne? Czy nie jest to np. kalka z angielskiego?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Kiwali głową czy głowami?21.11.201421.11.2014Szanowni Państwo,
Czy zdanie: „Scena, która się rozgrywa, świadczy o odwiecznym błędzie mężczyzn, którzy przywłaszczywszy sobie rolę uwodzicieli, biorą pod uwagę tylko kobiety (…)” jest poprawne (rolę nie role)? Dlaczego w literaturze często zdarzają się zdania typu „Sąsiadki kiwnęły głową” – skoro były dwie sąsiadki i każda miała swoją głowę? Gdzie mogę znaleźć tę zasadę? -
Co ma wisieć, nie utonie23.06.201123.06.2011Szukałem z kolegą genezy pewnego frazeologizmu, mianowicie: Co ma wisieć, nie utonie. Najstarsze źródło tegoż zwrotu odnaleźliśmy w Jovialitates, albo zarty y fraszki rozmaite… autorstwa Wacława Potockiego z 1747 roku. Podejrzewamy, że właśnie z zamieszonej tam fraszki pochodzi ten związek frazeologiczny. Prosiłbym jednak o potwierdzenie, czy jest to pierwsze wystąpienie tego związku w literaturze, czy jednak ktoś posłużył się nim wcześniej?
-
olej w głowie19.03.201419.03.2014Szanowna Poradnio,
skąd wzięło się wyrażenie mieć olej w głowie? -
Smok o tysiącu głów
15.03.201715.03.2017Przeczytałem niedawno w gazecie tytuł smok o tysiącu głów. Fraza ta zabrzmiała mi jakoś sztucznie. Bo czy nie przypadkiem: smok o tysiącu głowach? Ale z drugiej strony chyba smok o tysiącach głów?
Zacząłem szperać i wyczytałem, że w podobnych sytuacjach rzeczownik powinien być w dopełniaczu, chyba że mamy do czynienia z liczebnikiem w celowniku lub miejscowniku i wtedy rzeczownik występuje w tych samych przypadkach. Ale co wtedy ze smokiem o tysiącach głów?
Pozdrawiam.
-
as i głowa14.03.200314.03.2003Chciałabym prosić o wskazanie która z niżej podanych form jest poprawna:
1.
a) Głowa Kościoła Anglikańskiego Arcybiskup X złożył wizytę w Paryżu.
b) Głowa Kościoła Anglikańskiego Arcybiskup X złożyła wizytę w Paryżu.
(przy założeniu, że X jest mężczyzną)
2.
a) Asy lotnictwa – Janowski i Kowalski – wygrali zawody.
b) Asy lotnictwa – Janowski i Kowalski – wygrały zawody.
Mamy tu chyba do czynienia ze związkiem zgody, więc teoretycznie poprawne pod względem gramatycznym powinny być przykłady 1b) i 2b). Wydaje mi się jednak, że pierwszeństwo ma nie forma słowa, ale to, do czego się odnosi – i stąd poprawne są wersje 1 a) i 2 a). Czy mam rację?
Pozdrawiam,
Aleksandra Jasińska
-
oczko w głowie9.01.20149.01.2014Jak będzie poprawnie: „Była oczkiem w głowie rodziców” czy „… oczkiem w głowach rodziców”? Dziękując za odpowiedź, z pewnym opóźnieniem życzę Państwu wszystkiego dobrego w nowym roku, jak również samych ciekawych pytań i cierpliwości do pytających.
-
dopełniacz i/lub biernik
14.01.202330.07.2021Szanowni Państwo,
W pracy zaliczeniowej użyłam zdania „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiedniego wsparcia dydaktycznego, emocjonalnego i społecznego.”
Natomiast mój chłopak twierdzi, że zdanie powinno wyglądać „Można łatwo zauważyć, że rodzina nie zawsze jest w stanie zapewnić odpowiednie wsparcie dydaktyczne, emocjonalne i społeczne.”
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie, które zdanie jest poprawne lub może oba są w porządku :)
Dziękuję,
Karolina
-
Kłopotliwy Murzyn
16.12.202031.01.2017Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.
Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.
-
Cała prawda o Murzynowie
5.03.20145.03.2014Szanowni Państwo!
Przejeżdżałam ostatnio przez Wielkopolskę i zaintrygowały mnie nazwy kilku, niezbyt od siebie oddalonych miejscowości: Murzynowo Kościelne, Murzynowo Leśne, Murzynówko, Murzynowiec Leśny. Jeśli to możliwe, proszę o wyjaśnienie ich pochodzenia. Kiedy powstały? Czy właściwe jest tu skojarzenie ze słowem murzyn? Szczególnie w tak zaskakującym połączeniu z przymiotnikami kościelne i leśne? Z góry dziękuję za odpowiedź!
Anna